Kurs instruktora jogi: co zrobić, żeby zostać certyfikowanym nauczycielem jogi?

Kurs instruktora jogi pojawił się ostatnio w twojej głowie? Zapewne po kilku latach praktykowania jogi stwierdzasz, że to jest coś, co chcesz robić. Zaczynasz więc szukać informacji na ten temat.

Solidna i długotrwała praktyka własna to podstawa do tego, że zacząć myśleć o kursie nauczycielskim. A co potem? Jaki kurs wybrać? Czy można go zrobić on line? A może trzeba iść na studia? A może nawet trzeba zacząć odkładać na bilet do Indii…

W tym artykule rozwiejemy wszelkie wątpliwości. Ponadto zapytaliśmy kilku znanych nauczycieli jogi o to, jak wyglądała ich ścieżka do zostania instruktorem.

Kim jest instruktor jogi? Trochę prawa…

Do 2010 roku aby wykonywać zawód instruktora rekreacji ruchowej należało skończyć AWF ze specjalnością instruktorską lub skończyć kurs instruktorski i zdać egzamin państwowy.

Nowa ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 roku (Dz. U. Nr 127, poz. 857), spowodowała, że działalność w sferze rekreacji ruchowej przestała podlegać regulacjom ustawowym –  nie musimy mieć żadnych uprawnień państwowych.

Nie ma czegoś takiego, jak zawód instruktora jogi.

Polskie uprawnienia do prowadzenia zajęć z jakiejkolwiek formy najogólniej nazwanej kultury fizycznej (sportu, rekreacji ruchowej) to posiadanie uprawnień instruktora rekreacji ruchowej.

Jednym słowem, należy ukończyć kurs zawodowy.

Czy żeby zostać nauczycielem jogi należy pójść na studia?

Nie trzeba iść w tym celu na studia. Ale można.

Niektórzy nauczyciele odkrywają swoja pasję i zaczynają specjalizację jogi podczas studiów wychowania fizycznego czy fizjoterapii.

Tak było w przypadku Adama Ślęczka, nauczyciela jogi Iyengara, który studiował na Akademii Wychowania Fizycznego na kierunku Psychosomatyczne Praktyki Jogi i zrobił kurs nauczycielski Polskiego Stowarzyszenia Jogi Iyengara.

Z kolei Gosia Kobus-Kwiatkowska studiowała fizjoterapię na Wrocławskim Uniwersytecie Medycznym.

Dobrym pomysłem jest wybór studiów podyplomowych. Oto lista aktualnie dostępnych studiów w Polsce:

Studia podyplomowe z jogi

1. Podyplomowe Studia Psychosomatycznych Praktyk Jogi organizowane przez Centrum Doskonalenia Kadr Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
2. Podyplomowe Studia Jogi Klasycznej na Uniwersytecie Wrocławskim na Wydziale Filologicznym
3. Relaksacja i joga na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie
4. Akademia Praktyków Jogi w Górnośląskiej Wyższej Szkole Handlowej w Katowicach
5. Joga w profilaktyce i terapii – Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im Karola Goduli w Chorzowie
6. Holistyczne Zarządzanie Zdrowiem organizowane przez Instytut Jogi i Ajurwedy oraz Politechnikę Opolską.
7. Holistyczny Terapeuta Ciała i Umysłu w Nirmala Instytut Jogi i Ajurwedy

Czy można zrobić kurs online na nauczyciela jogi?

Nie.

Wyjątkiem jest okres pandemii koronowirusa 2020-2021, w którym międzynarodowa organizacja Yoga Alliance zezwoliła swoim szkołom jogi na prowadzenie szkoleń online. Jest to sytuacja wyjątkowa ze względu na ograniczenie możliwości organizacji spotkań na żywo.

Sama część ogólna nie daje żadnych praw do prowadzenia zajęć. Konieczne jest skończenie części specjalistycznej w wybranej dyscyplinie.

Niech nie zwiodą nas kursy online oferowane w niskich cenach 129 zł za kurs…

Kurs instruktora jogi: jakie są wymagania?

Przyszły nauczyciel jogi powinien skończyć przynajmniej 200 h kursu, wg wymagań organizacji certyfikującej nauczycieli – Yoga Allience ( w Polsce jest już sporo szkół nadających certyfikacty z ramienia YA). 

Tajemnicze RYT i RYS…

Jaka jest różnica pomiędzy RYT i RYS?

RYS = Registered Yoga School (z Yoga Alliance) – oznaczenie szkoły jogi prowadzącej kursy nauczycielskie, oraz nazwa kursu nauczycielskiego (np robimy kurs RYS 200, RYS 300 lub RYS 500), po którym możemy zarejestrować się w systemie YA , jako RYT, czyli:
RYT = Registered Yoga Teacher (z Yoga Alliance) – jest to certyfikacja pojedynczego nauczyciela. Wymagania stawiane przyszłym nauczycielom są sprecyzowane i zakładają ciągłe doszkalanie, tym samym zapewniając jakość nauczania.

Certyfikacja na poziomie podstawowym 

• RYT 200 – Nauczyciele, którzy pomyślnie ukończyli RYS 200.
• E-RYT 200 – Nauczyciele, którzy pomyślnie ukończyli RYS 200 i uczyli co najmniej 1000 godzin w ciągu co najmniej dwóch lat.

Certyfikacja na poziomie profesjonalnym

• RYT 500 – Nauczyciele, którzy pomyślnie ukończyli RYS 200, RYS 300 i/lub RYS 500.
• E-RYT 200, RYT 500 – Nauczyciele, którzy pomyślnie ukończyli RYS 200, RYS 300 i/lub RYS 500 i uczyli co najmniej 1000 godzin w ciągu co najmniej dwóch lat.
• E-RYT 500 – Nauczyciele, którzy spełniają jeden z dwóch wymagań:
  • Pomyślnie ukończyli RYS 200 i RYS 300 i/lub RYS 500 uczyli co najmniej 2000 godzin w ciągu co najmniej czterech lat (przy czym 500 z 2000 godzin odbyło się od ukończenia ich programu na poziomie zawodowym).
  • Spełniają kryteria ścieżki dla doświadczonych nauczycieli

Kurs instruktora jogi: jaki wybrać?

Najlepiej wybrać kursy nauczycieli czy szkół akredytowanych przez Yoga Alliance, ponieważ ta organizacja standaryzuje nauczanie, czyli ma określone wymogi dotyczące jakości nauczania, ilości godzin, programu.

Dzięki temu mamy pewność, że kurs zapewni nam solidne przygotowanie do nauczania jogi.

Yoga Alliance, daje międzynarodowe uprawnienia uznawane przez wszystkie kraje, co szczególnie ważne dla osób, które wiążą swoją przyszłość z nauczaniem poza Polską. 

Tutaj możesz znaleźć listę szkół zarejestrowanych w systemie Yoga Alliance.

Kurs nauczyciela jogi w Polsce

Jednym z kursów na nauczyciela jogi w Polsce prowadzi nauczycielka jogi Basia Lipska-Larsen.

Kurs jest przeznaczony dla osób regularnie praktykujących jogę (uczęszczających na zajęcia) przez minimum rok.

Jako RYS (Registered Yoga School) pod Yoga Alliance, ten kurs spełnia wymagania Programu 200h, zawierając w sobie wszystkie Kategorie Edukacyjne wyznaczone przez Yoga Alliance i przygotowuje do uczenia jogi.

Wymagania, jakie stawia swoim studentom znana nauczycielka jogi to:

• praktykowanie minimum przez 5 godzin tygodniowo. Obserwuj swoją praktykę i jej długość (20 minut, 45 minut, 60 minut) i zapisuj swoje obserwacje w dzienniku przez okres trwania kursu.
• obserwowanie przynajmniej 4 zajęć Vinyasa /Flow. Zapisuj swoje obserwacje ponieważ możesz być poproszony/a o podzielenie się nimi z grupą. (Jest to wyłącznie obserwowanie zajęć – bez asystowania, korygowania czy udziału w zajęciach)
• Przeczytanie książek:
  – Ashtanga Yoga bez tajemnic, Matthew Sweeney
  – Jogasutry Patańdżalego (Klasyczna joga indyjska)
  – Bhagavadgita w wydaniu Biblioteki Narodowej

Jaka jest różnica jeśli chodzi o kurs nauczyciela jogi Iyengara, ashtanga jogi czy kundalini jogi?

Nauczyciel jogi musi potwierdzić swoją wiedzę stosownym certyfikatem.

W przypadku jogi Iyengara system certyfikowania jest wyjątkowo klarowny i ma określone nazwy stopni zaawansowania, więc od razu wiadomo, na jakim poziomie dana osoba się znajduje.

Trochę większe problemy może sprawić weryfikacja wiedzy przy jodze kundalini, ale i tutaj jest to do sprawdzenia.

Nie bójmy się pytać o dyplomy, tytuły i kursy. W końcu im więcej ktoś takowych posiada, tym większa szansa na to, że nie trafimy na laika po dwóch warsztatach jogi.

Znaczenie ma także ranga instytucji wydającej dyplom.

W metodzie Iyengara liczą się certyfikaty wydawane przez Instytut RIMYI w Punie albo Stowarzyszenie Jogi Iyengara w Polsce.

Bardzo prestiżowe są Bihar School of Yoga oraz Kaivalyadhama Yoga Institute w Lonavli. Kursy zagraniczne powinny mieć akredytację Yoga Alliance.

Dla metody ashtanga najbardziej uznane są dyplomy Instytutu Sri K. Pattabhiego Joisa w Mysore.

Oczywiście nie oznacza to, że certyfikaty z innych instytutów nie będą mieć znaczenia, jednak są zdecydowanie najbardziej prestiżowe. Mogą poświadczać wysoki poziom merytoryczny nauczyciela. Jedno jest pewne – droga do bycia nauczycielem jogi nie jest łatwa i krótka.

Czy żeby zrobić kurs nauczyciela jogi trzeba jechać do Indii?

Nie trzeba.

Wielu nauczycieli jogi wybiera się do Indii, ale jest jest to podyktowane ich pasją.

Na przykład Justyna Jaworska w 2006 roku wyjechała do Mysore, w południowych Indiach, aby uczyć się u źródła. Co roku wraca do KPJAYI (Shri K. Pattabhi Jois Ashtanga Yoga Institute).  W 2014 roku uzyskała autoryzację, czyli błogosławieństwo swojego nauczyciela, Sharath’a Jois’a, do uczenia wg tradycji pochodzącej z Mysore.

Wskazówki dla przyszłych nauczycieli i obowiązki wynikające z bycia nauczycielem

• Być pokornym wobec swoich umiejętności i braków
• Przyznawać się, gdy czegoś się nie wie
• Być prawdziwym, żywym przykładem nauk, którymi się dzieli z uczniami
• Przyjmować empatyczną postawę
• Nie stawiać uczniów w niekomfortowych sytuacjach, w których narażeni są na krytykę, ocenę przez grupę
• Przygotowywać się przed zajęciami (mieć ramowy plan, z czym będziemy pracować)
• Reagować na samopoczucie, umiejętności, poziom grupy, co oznacza, że czasem trzeba zmienić całkowicie założony program zajęć
• Ciągle się dokształcać i poszerzać perspektywę
• Słuchać
• Zachęcać
• Być łagodnym, ale wymagającym

Historie nauczyciel jogi: jaka była twoja droga do zostania nauczycielem jogi?

Magdalena Bałdys,  certyfikowana nauczycielka vinyasa joga RYS200, instruktora rekreacji ruchowej ze specjalnością hatha joga. 

„Rozpoczęłam regularną praktykę pod okiem Izy Raczkowskiej. Iza zaproponowała mi zostanie nauczycielką w jej Studio, więc rozpoczełyśmy indywidualny tok nauczania.

By dobrze się przygotować, chodziłam na zajęcia prawie codziennie i zrobiłam kurs nauczycielski u Janusza Szopy.

Po kilku latach bycia uczniem i uczenia, chodzenia na warsztaty i kursy doszkalające rozszerzyłam swoje nauczycielskie kompetencje o międzynarodowy dyplom z yin jogi (kurs TTC) oraz  uprawnienia Yoga Alliance na poziomie RYT 200 (teraz jestem w trakcie certyfikacji RYT 500). Prowadzę teraz zajęcia w ramach własnej szkoły.”

Olga Kuriata, certyfikowana nauczycielka jogi w standardzie Yoga Alliance jako RYT 500

„Swoją przygodę z uczeniem innych zaczęłam od tańca i fitness jednak to joga stała się moją osobistą ulubioną formą ruchu. Dlatego rozpoczęłam edukacje w tym kierunku bo wiedziałam, że chcę swoją przyszłość związać z jogą i zostać profesjonalnym nauczycielem.

W tamtych czasach nikt w Polsce nie organizował kursów 200 godzin w stylu Vinyasa Joga a to od zawsze był mój ukochany styl.

Na dodatek zależało mi na dyplomie organizacji, która byłaby rozpoznawalna na całym świecie a jej standardy były wysokie.

Na taki dyplom musiałam poczekać jeszcze kilka lat.

Z perspektywy czasu mogę powiedzieć, że warto zainwestować w dobre szkolenie już od początku.  Choć duży koszt kursu może zniechęcić, to ogrom wiedzy z metodyki, anatomii, techniki asan, pranajamy i filozofii jest absolutnym minimum jakie młody nauczyciel powinien posiąść.

Dzisiaj, kiedy jestem szkoleniowcem na kursach nauczycielskich najważniejsze jest żeby kursantów nauczyć uczyć.

Własna praktyka nie jest najważniejsza liczy się umiejętność prowadzenia zajęć, sposób układania sekwencji. Instruktor powinien dobrze znać anatomię ciała i cel asan.

Dla mnie przede wszystkim to zawód z misją. Trzeba czuć potrzebę niesienia pomocy innym.

Rozwiązywanie problemów jest priorytetem, bo po to do studia jogi przychodzą. Bolą ich plecy są po przykurczani i znerwicowani. Zadaniem nauczyciela jogi jest świadome prowadzenia ucznia, tak żeby mu pomóc.

O jednej rzeczy trzeba pamietać, że 200 godzinny kurs jogi to dopiero początek edukacji. Wraz z doświadczeniem potrzeba dokształcania siebie wzrasta. Jest to zawód w którym własny rozwój nigdy nie ma końca. 

Natalia Knopek, certyfikowana nauczycielka jogi w standardzie Yoga Alliance jako RYT 500

„Wydaje mi się, że moja decyzja o zastaniu nauczycielem została podjęta na pierwszych zajęciach, na które poszłam. Chyba już wtedy zupełnie nieświadomie wiedziałam, że to coś dla mnie. Czasami w życiu tak po prostu jest, że coś się dzieje i od razu wiesz, że to jest TO. 

Nie mam zbyt dobrej pamięci do dat, ale wydaje mi się, że na pierwszych zajęciach byłam jakieś 10 lat temu. Mniej więcej 3-4 lata później zrobiłam swój pierwszy krok w stronę nauczania – zapisałam się na kurs instruktorski. To był czas, kiedy byłam jeszcze studentką i zapisanie się na kurs nauczycielski wykraczało daleko poza mój budżet. 

Ale wszystko przyszło z czasem i dziś myślę sobie, że był to czas jak najbardziej odpowiedni.

Zaczęłam pracę i mogłam sobie już pozwolić na prawdziwy kurs nauczycielski. Robiłam go w pięknych polskich górach w systemie tygodniowych zjazdów. Później przyszedł czas na pierwszy wyjazd do Indii, w których zakochałam się bez pamięci. W związku z czym zdecydowałam się na kolejny wyjazd i jeszcze kolejny…

Podczas tego ostatniego postanowiłam kontynuować swoją edukację i ukończyć kurs TTC 300 hr. Aktualnie jestem więc nauczycielem RYT 500 według standardów Yoga Alliance. Więcej na temat tej certyfikacji i drogi do zastania nauczycielem pisałam niedawno na swoim blogu.”

Zdjęcia wykonano podczas warsztatów z Basią Lipską-Larsen w Studio Namaste Yoga w Poznaniu.